بزرگنمايي:

ندای لرستان - خرم‌آباد - صنایع دستی نمایش هنر مردمان هر منطقه از روزگاران کهن تابه امروز به شمار می رود که در گذر تاریخ روایت هایی از سبک و روش زندگی این مردم را با خود همراه کرده است.

به گزارش ایرنا، صنایع دستی هر قوم و ملتی، معرف ذوق و خلاقیت‌های آنان در پاسخ به ضرورت‌های مادی و معنوی در مرحله مشخصی از گسترش تاریخی بوده و مظهر تمدن انسان های هر جامعه به شمار می رود که تنوع صنایع دستی لرستان تاکیدی بر غنا و قدمت این هنر دیرینه در این دیار است.
دست سازه‌های صنایع دستی نه تنها کالاهایی برای مبادله و ظرفیتی جهت رونق کسب و کار هستند بلکه سفیران فرهنگی و راویان تاریخی روزگاران مردم هر منطقه ای نیز محسوب می شوند.
در استان لرستان صنایع دستی ثمره دست هایی است که عشق را از قلب خود جاری ساخته و با انگشتان خود آن را بر تار و پود گلیم و ماشته و جاجیم پیوند داده اند و این در حالی است که به گفته کارشناسان پیشینه کهن لرستان با پیدایش و شکل گیری بسیاری از صنایع دستی که هنوز برخی از آنها همراه با تغییراتی چند، ساخته و پرداخته می شوند، پیوندی ناگسستنی دارد و نخستین این صنایع را می توان به ابتدایی ترین دست ساخته های سنگی مکشوفه از غارهای مسکونی پیش از تاریخ کُنجی، یافته و پاسنگر خرم آباد که در حدود 40-35 هزار سال پیش توسط ساکنان آن تولید شده اند مربوط دانست.
انواع صنایع دستی عشایر لرستان سیاه چادر، قالی و گلیم، ماشته، هور، هور اسبو و صنایع دستی روستایی را قالی، گلیم، رنگرزی و جاجیم بافی را تشکیل می دهند.
صنایع دستی لرستان همواره مجالی برای بروز ذوق و سلیقه لرستانی ها در ادوار تاریخ بوده است از زمانی که گلیم ها و جاجیم های بافته شده دست زنان لر، زیبنده نمایشگاه های بین المللی شد و یا شاید از دورتر و هنگامی که اولین سماور ورشویی ایران به دست اساتید مجرب در بروجرد ساخته شد و یا شاید حتی قبل تر از آن هنگامی که زیور آلات مفرغی آذین بخش گیسوان زنان لر بود، اوج هنرمندی این مردمان، جهانیان را شگفت زده کرده بود.
صنایع دستی در لرستان از لحاظ خواستگاه اجتماعی و مکان تولید به سه دسته صنایع دستی عشایری ، روستایی و شهری تقسیم می شود.
صنایع دستی عشایری شامل آن دسته از صنایعی است که توسط هنرمندان ایلات و عشایر تولید شده و اغلب جنبه خود مصرفی دارند، بیشتر این صنایع در برگیرنده دستبافته های عشایری با نقوش و طرح و رنگ خاص هر ایل است که نمونه بارزی از نبوغ هنری پدید آورندگان آن است . این محصولات در لرستان از تنوع بالایی برخوردارند و مهمترین تولید کنندگان آن زنان هنرمند ایل بختیاری ساکن در این استان و دیگر ایلات و طوایف آن می باشد، از جمله این دستبافته ها می توان به نمکدان، جل (روزینی)، هور، هوراسبان ، خورجین، گلیم (له)، جاجیم، سیاه چادر، وریس(کشه)، چوغا، پلاس، چیت اشاره کرد.
صنایع دستی شهری که شامل آن دسته از صنایعی است که از دیر باز متناسب با امکانات و فرهنگ شهرهای مختلف جهت پاسخگویی به نیازهای جوامع وابسته به آن به وجود آمده است، مهمترین مرکز اینگونه از صنایع در استان لرستان شهرستان بروجرد است که در این زمینه از قدمتی دیرینه برخوردار است.گیوه بافی و گیوه دوزی، حرمی بافی، ماشته بافی، خراطی، منبت،معرق و چوب ، سوزن دوزی، آجیده دوزی، ، قلمزنی، علم سازی، قفل سازی سنتی، نمد مالی، زرگری و ساخت زیور آلات سنتی، دوخت البسه محلی، ساخت سازهای سنتی، طراحی سنتی، تذهیب و تشعیر، رنگرزی سنتی، نقاشی روی شیشه و ورشو سازی برخی از صنایع دستی شهری لرستان محسوب می شوند.
صنایع دستی روستایی نیز که خاص جامعه روستایی است در استان لرستان دنباله صنایع دستی عشایری است با تحولی گاه جزیی در تکنیک و ابزار و عمده ترین این صنایع رنگرزی، جاجیم‌بافی، فرش بافی و گلیم بافی است که اگرچه با هدف مصرفی تولید می‌شوند ولی به عنوان کالا در بازارهایی که خریداران آنها عمدتاً از اقشار روستایی است عرضه می‌شود.
اما آنچه که امروز در عرصه صنایع دستی بیش از دیگر ویژگی های آن به شمار می رود تلاش صنعتگران و هنرمندان این دیار برای معرفی و تلاش صنایع دستی استان در روزگاران ناخوش کرونایی است که روی سخت خود را به این فعالان هنر و اقتصاد نمایش داده است.
به گفته کارشناسان و مسولان صنایع دستی لرستان تا پیش از شیوع ویروس کرونا سالانه حدود هفت میلیارد تومان صنایع دستی استان به فروش رسیده است که متاسفانه با شیوع بیماری کرونا و اعمال محدودیت ها تاکنون حجم کمتری از صنایع دستی استان در سال جاری به فروش رفته است.
تسهیلات کرونا به 157 کارگاه صنایع دستی لرستان پرداخت شد
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: 157 کارگاه تولید صنایع دستی استان از تسهیلات خسارت کرونا بهره‌مند شدند.
افشین باباحسینی بیان کرد: این تسهیلات در راستای رونق تولید و پیشگیری از خروج کارگاه های صنایع دستی از مدار تولید بوده که تا سقف 6 میلیون تومان به هنرمندان دارای مجوز و تا سقف 12 میلیون تومان به کارگاه‌های مجوز گروهی پرداخت شده است.
وی بدون اشاره به مجموع تسهیلات پرداخت شده اظهار داشت: بر اساس برآوردهای اولیه 15 میلیارد تومان خسارت ناشی از کرونا در حوزه صنایع دستی لرستان محاسبه شده است.
بابا حسینی با تاکید بر ضرورت فاصله گرفتن از سبک های سنتی فروش و عرضه صنایع دستی در شرایط کنونی تاکید کرد: هنرمندان لرستانی باید با رویکردهای نوین، استفاده از نرم افزار (اپلیکیشن) مجازی و سایت های فروش عرضه صنایع دستی را در دستور کار قرار دهند.
وی عنوان کرد: اکنون سایت های ٰپیش کالاٰ و ٰزنبیل ٰدر زمینه تجارت و فروش صنایع دستی فعال هستند که حضور و فعالیت هنرمندان استان در این صفحات مجازی ضروری به نظر می رسد.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: با توجه به شیوه‌نامه وزارتخانه، ابزارهای تشویقی و ترغیبی خوبی برای بازاریابی الکترونیکی و استفاده از اپلیکیشن های مجازی در نظر گرفته شده است.
نبود بازار فروش صنایع دستی مهمترین چالش روزهای کرونایی صنایع دستی لرستان
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان همچنین گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا عمده مشکلات هنرمندان صنایع دستی در استان عدم فروش محصولات به ویژه در زمان های گردشگر پذیر استان است .
وی با بیان اینکه در طی ماه های گذشته برخی از تولیدکنندگان به دلیل مشکلات پیش رو امکان تولید و فروش محصولات را نداشتند اظهار داشت: شبکه توزیع بین پخش و مواد اولیه و تولید صنایع دستی، عرضه کنندگان محصولات به صورت صندوق های خودگردان، غرفه داران استان متحمل خسارت های سنگینی شدند.
وی با اشاره به حمایت های دولت از این هنرمندان ادامه داد: در این راستا علاوه بر تسهیلات دستورالعمل های تشویقی و ترغیبی نیز در استان انجام شده است تاتولیدکنندگان صنایع دستی بتوانند به تولید و عرضه محصولات خود بپردازند.
باباحسینی عنوان کرد: به همین منظور بر اساس تفاهم نامه وزارت خانه میراث فرهنگی با پست محصولات صنایع دستی با 30 درصد تخفیفاز طریق پست پیشتاز به مقصد ارسال می شوند و تولید کنندگان می توانند برای فروش محصولات خود از طریق پست پیشتاز اقدام کنند.
تسهیلات بنیاد رضوی به صنایع دستی لرستان پرداخت می‌شود
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: 31 هنرمند صنایع دستی استان، از یک میلیارد تومان تسهیلات صندوق بنیاد برکت رضوی بهره‌مند می‌شوند.
بابا حسینی بیان کرد: لرستان به عنوان یکی از هشت استان بهره‌مند از تسهیلات حمایتی این صندوق انتخاب شده و در این راستا یک میلیارد تومان به آن اختصاص یافته است.
وی اظهار داشت: هنرمندان صنایع دستی استان که دارای شرایط لازم هستند تسهیلات 30 تا 40 میلیون تومانی با کارمزد چهار درصد را از این صندوق دریافت می کنند.
بابا حسینی با تاکید بر ضرورت فاصله گرفتن از سبک های سنتی فروش و عرضه صنایع دستی در شرایط کنونی تاکید کرد: هنرمندان لرستانی باید با رویکردهای نوین، استفاده از نرم افزار (اپلیکیشن) مجازی و سایت های فروش، عرضه تولیدات خود را در دستور کار قرار دهند.
ثبت نام 2 هزار و 925 واحد گردشگری و تولید صنایع دستی لرستان در سامانه کارا
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: تاکنون 2 هزار و 925 واحد گردشگری و تولید صنایع دستی استان جهت دریافت تسهیلات کرونا در سامانه کارا ثبت نام کردند.
سید امین قاسمی بیان کرد: در ایام شیوع ویروس کرونا با توجه به آسیب دیدن بسیاری از مشاغل، امکان استفاده از تسهیلات 12 درصد برای مشاغل آسیب دیده در حوزه صنایع دستی و گردشگری فراهم شده است.
وی اظهار داشت:تسهیلات سامانه کارا در قالب تسهیلات اشتغالزایی عشایری و روستایی امشمول افرادی می شود که محل کارگاه و یا سکونت آنها در یکی از مناطق روستایی باشدو در این راستا تاکنون 2 هزار و 925 واحد گردشگری و صنایع دستی استان متقاضی دریافت تسهیلات در قالب این طرح شده اند.
قاسمی با بیان اینکه این کارگاه ها بیشتر واحدهای بوم گردی و مشاغل خانگی استان در مناطق روستایی هستند ادامه داد: امکان پرداخت 23 درصد حق بیمه کارفرمایی پرسنل مشاغل مربوط به صنایع دستی و گردشگری خسارت دیده فراهم شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان ادامه داد: همچنین تاکنون حدود یک میلیارد تومان تسهیلات در حوزه گردشگری و بیش از2میلیارد تومان تسهیلات در حوزه صنایع دستی به مشاغل آسیب دیده از کرونا پرداخت شده که این روند در آینده سرعت بیشتری خواهد گرفت.
قاسمی با اشاره به امهال سه ماهه مالیات و ارزش افزوده در کل کشور، بیان کرد: برای بازپرداخت تسهیلات بانکی از این مهلت سه ماهه، در جهت کمک به بخش خصوصی استفاده کرده‌ایم.
52 رشته بومی و غیر بومی صنایع دستی در لرستان تولید می شود
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان در این خصوص گفت: در حال حاضر 52 رشته بومی و غیر بومی رایج رشته صنایع دستی در استان تولید می شود.
قاسمی با اشاره به وجود سه هزار و 500 کارگاه کوچک، بزرگ، انفرادی و مشاغل خانگی تولید صنایع دستی در استان اظهار داشت: هفت هزار و 500 هنرمند با مجوز اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان و بیش از 12 هزار نفر به صورت مشاغل خانگی در حوزه تولیدات صنایع دستی فعال هستند.
وی افزود: اکنون یک بازارچه دائمی در خرم آباد و سه بازارچه موقت و خودگردان با همکاری بخش خصوصی در شهرهای بروجرد، دورود و الیگودرز تولیدات صنایع دستی استان را عرضه می کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان همچنین با اشاره به اینکه باید در خصوص فروش صنایع دستی استان کارهای بیشتری صورت گیرد بیان داشت: سال گذشته به صورت فروش چمدانی 55 هزار دلار و از طریق گمرک نیز 6 هزار دلار صادرات محصولات صنایع دستی استان را به کشورهای مختلف داشته ایم.
برچسب‌ها
گردشگری ویروس کرونا میراث فرهنگی لرستان
پروندهٔ خبری
کرونا در ایران؛ آخرین اخبار و گزارش‌ها