بزرگنمايي:

ندای لرستان -  هرساله با فرارسیدن فصل گرم و داغ تابستان، بروز آتش سوزی در جنگل ها و مراتع موجب نگرانی مسئولان و دوستداران محیط زیست می شود و علیرغم تمامی تمهیدات وبرنامه ریزی ها، بخشی از جنگل های زاگرس در حلقه آتش دچار می شود.

منطقه اکولوژیکی زاگرس از ناحیه آذربایجان‌غربی تا فیروزآباد فارس امتداد دارد و مساحت آن بیش از پنج میلیون هکتار است و برخی منابع قدمت جنگل‌های بلوطش را 5500 سال ذکر کرده‌اند.
یکی از معیارهای تعیین مرز این ناحیه گونه گیاهی غالب آن، بلوط ایرانی است، اما سایر گونه‌های اصلی این ناحیه رویشی بنه، بادام، کیکم و گلابی وحشی است.
2 کارکرد مهم جنگل‌های بلوط زاگرس حفاظت آب و خاک است که با توجه به غالب بودن آب و هوای خشک و نیمه‌خشک در کشور از اهمیتی مثالزدنی برخوردار است.
جنگل‌های این ناحیه در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، اصفهان، کهکیلویه و بویر احمد و قسمتی از استان فارس پراکنده هستند که علاوه بر استان‌های فوق هنوز بقایای گونه اصلی زاگرس یعنی بلوط در استان‌های همدان و مرکزی رویش دارد که دلیل قابل مشاهده‌ای بر گستره‌ی وسیع‌تر جنگل‌های زاگرس ازگذشته تا به امروز است.
جنگل‌های زاگرس به عنوان وسیع‌ترین ناحیه رویشی ایران و با پنج میلیون هکتار مساحت، حدود 40 درصد کل جنگل‌های ایران را به خود داده یکی از مهمترین منابع تولید آب کشور به حساب می آیند.
بر اساس منابع موجود سالانه 154 میلیارد متر مکعب آب در این منطقه رویشی تولید می‌شود و وجود رودخانه‌های پرآبی که از این جنگل‌ها سرچشمه می‌گیرند، سبب شده که این منطقه تمرکز جمعیتی بالایی نیز داشته باشد. به طوری که گفته می‌شود در این محدوده رویشی حدودیک میلیون نفر به طور مستقیم با جنگل در ارتباط هستند.
در دهه‌های اخیر با رشد فناوری و سرعت روز افزون مدرنیته، برخی دوستداران محیط زیست نگرانی خود را در خصوص کاهش سطح این جنگل‌ها و اجرای طرح‌های توسعه‌ای بدون پیوست‌های زیست محیطی عنوان کرده‌اند.
از طرفی قطع درختان و زغال گیری از آنها برای تولید " زغال با کیفیت بلوط" به مشکل دیگری در این سال‌ها تبدیل شده که همچنان چشم طمع سودجویان را به این سرمایه‌های طبیعی خیره کرده است.
لرستان حدود 2 میلیون و 100 هزار هکتار جنگل و مرتع دارد و 43 درصد مساحت استان جنگل، 32 درصد مرتع و 25 درصد زمین‌های زراعی است.
این استان از منظر پوشش گیاهی رتبه دوم کشور و در ناحیه زاگرس جایگاه نخست را دارد.
**پوشش سبز لرستان قربانی قاچاق چوب
همچنین قاچاق چوب و مساله ریزگردها به 2 کانون بحران در جنگل‌های لرستان تبدیل شده‌اند به نحوی که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری این استان می‌گوید: تعداد زیادی کامیون حامل چوب از استان روزانه به روش‌های مختلف به مقصد شمال کشور بارگیری می شو که با ادامه این روند تمام درختان و جنگل‌های بلوط در حال نابودی هستند.
شیرزاد نجفی همچنین اظهار داشت: براساس قانون برنامه ششم توسعه برداشت و بهره برداری چوب جنگل‌های شمال منع شده که این امر موجب تعطیلی کارخانه‌های شمال و هجوم قاچاقچیان و فعالان این بخش به زاگرس شده است.
وی بیان کرد: ممنوعیت برداشت چوب جنگل‌های شمال موجب بروز بحران در قسمت‌هایی از زاگرس شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان اضافه کرد: هم اکنون برخی درختان کهنسال با 600 و 700 سال در حال قطع شدن هستند که چنانچه در جلوگیری از این فعالیت‌ها اقدامی صورت نگیرد لرستان به بیابان تبدیل شده و همانند خوزستان به کانون ریزگرد تبدیل می‌شود.
نجفی اضافه کرد: چهار هزار میلیارد ریال برای مقابله با موضوع ریزگردها به منابع طبیعی خوزستان پرداخت شد اما به دلیلی اینکه لرستان به عنوان کانون ریزگردها محسوب نمی‌شود اعتباری به این استان اختصاص نیافت.
وی ادامه داد: لرستان بیشترین آسیب را از کانون ریزگردها در کشور متحمل می‌شود و باید رایزنی برای جذب سهمیه به استان انجام شود.
**617 هزار و800 هکتار جنگل و مرتع لرستان نقاط بحرانی آتش سوزی هستند / هر 27 هزار هکتار یک جنگلبان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان همچنین گفت: 150 نقطه بحرانی و مستعد آتش سوزی جنگل‌ها ومراتع استان به مساحت 617 هزار و 801 کیلومتر شناسایی شده است.
نجفی افزود: بر اساس سوابق حریق استان طی 10 سال گذشته مراتع چگنی، کوهدشت، پلدختر و خرم آباد خیلی بحرانی هستند.
وی اظهار داشت: همچنین وضعیت مراتع وجنگل های رومشکان، سلسله و دفان بحرانی و در الیگودرز، دورود، ازنا و بروجرد نیمه بحرانی است.
وی با بیان اینکه 43 درصد مساحت لرستان جنگل، 32 درصد مرتع و 25 درصد زمین‌های زراعی است تصریح کرد: این استان از منظر پوشش گیاهی رتبه دوم کشور و در ناحیه زاگری جایگاه نخست را دارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان ادامه داد: بیشترین و کمترین مساحت جنگل و مرتع استان با 425 هزار هکتار و 348 هکتار به ترتیب در الیگودرز و رومشکان واقع شده است.
نجفی با بیان اینکه سال گذشته 129 هکتار آتش سوزی در استان رخ داده گفت: از این میزان هشت هکتار مرتع، 90 هکتار مرتع مشجر و 31 هکتار جنگل طبیعی است.
وی میزان آتش سوزی‌های استان طی سال گذشته را کمترین میزان در 40 سال اخیر برشمرد و اظهار داشت: طی 10 سال گذشته عامل 99 درصد آتش سوزی‌ها انسانی بوده است.
وی ادامه داد: تبدیل اراضی جنگلی به مرتع، اختلافات قومی قبیله‌ای، سهل انگاری گردشگران و افراد محلی و همچنین برخورد جرقه ریل قطار در مسیر راه آهن خوزستان به لرستان از دیگر دلایل بروز آتش سوزی‌های منابع طبیعی استان محسوب می‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با بیان اینکه متوسط سالیانه آتش سوزی مراتع و جنگل‌های استان در 10 سال گذشته یکهزار و 700 هکتار بوده افزود: همچنین در این مدت، بیشترین تعداد با 180 فقره در خرم آباد، کوهدشت با 160 فقره و پلدختر با 110 فقره ثبت شده است.
نجفی بیان کرد: بیشترین آتش سوزی‌های استان طی سال 90 در سطح 6 هزار و 841 هکتار رخ داد و در سال گذشته نیز 62 فقره در سطح 129 هکتار به وقوع پیوست.
وی همچنین اضافه کرد: بر اساس استانداردهای جهانی در هر هزار هکتار اراضی جنگلی و مرتعی یک نفر محیط بان فعال است که این نرخ در ایران و لرستان به ترتیب به ازای هر 13 هزار و 27 هزار هکتار می‌باشد.
وی خواستار استقرار بالگرد ویژه اطفا حریق در استان شد و گفت: خرید 60 دستگاه دمنده و 150 دستگاه مخزن آب نیز ضروری است.
** 2 هزار کیلومتر آتش بر در مناطق حفاظت شده لرستان احداث شد /5 هکتار منطقه محافظت شده در آتش سوخت
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان نیز می‌گوید: 2 هزار کیلومتر آتش بر در مناطق حفاظت شده استان احداث شده و همین میزان نیز ایجاد خواهد شد.
مهرداد فتحی بیرانوند افزود: مناطق بحرانی و حساس به ویژه در منطقه حفاظت شده سفیدکوه شناسایی شده و نیروهای حفاظت محیط زیست با استقرار در چادر و کانکس‌های سیار در این مناطق حضور دارند.
وی اظهار داشت: سال گذشته کمتر از پنج هکتار از مناطق حفاظت شده محیط زیست استان دچار آتش سوزی شده که در مقایسه با سال قبل از ان 89 درصد کاهش یافته است.
وی با اشاره به آماده سازی تیم‌های واکنش سریع و عملیاتی برای اطفا حریق گفت: 20 تیم ساماندهی شده و به صورت شبانه روز آماده باش هستند.
مدیر کل حفاظت محیطزیست لرستان با بیان اینکه 99 درصد آتش سوزی‌ها منبع انسانی دارند، ادامه داد: متاسفانه کشاورزان پس از برداشت محصول، زمین خود را آتش می‌زنند که با سرایت به منابع ملی همجوار، موجب بروز آتش سوزی‌های گسترده می‌شود.
بیرانوند افزود: با توجه به اینکه جوامع محلی و روستاییان منابع مشترکی با اراضی ملی دارند، آگاهسازی و تجهیز این جوامع یکی از بهترین راهکارهای برای کنترل و اطفا حریق است.
** اعلام آمادگی ارتش و سپاه برای تامین هفت هزار نیروی مقابله با آتش سوزی / اختلاف کشاورزان، عامل عمدی آتش سوزی‌ها
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان نیز گفت: ارتش و سپاه پاسداران استان نسبت به تامین هفت هزار نیروی آموزش دیده در مواقع وقوع آتش سوزی و مقابله با این حوادث اعلام امادگی کرده‌اند.
احمد مرادپور افزود: بر اساس اعلام سپاه، هر گردان یک گروهان 70 نفره امدادی و آموزش دیده دارد که می‌توان در زمان آتش سوزی‌ها از این افراد استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه ارتش نیز نسبت به تامین همین تعداد نیرو اعلام آمادگی کرده اظهار داشت: چنانچه بتوان این تعداد نیرو را در زمان وقوع آتش سوزی تجهیز کرد، ظرفیت بسیار خوبی از استان بکار گرفته خواهد شد.
وی تصریح کرد: با توجه به حجم بارش‌های و رشد پوشش گیاهی بسیار مطلوب در استان باید تمامی تمهیدات و امکانات را برای مقابله و کنترل آتش سوزی‌ها در اختیار گرفت.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان همچنین گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش بسیار بزرگی از اتش سوزی‌های چگنی، کوهدشت و قسمتی از خرم اباد به دلیل اختلافات کشاورزان با منابع طبیعی بوده است.
مرادپور افزود: با ورود فرمانداران، دادستان و رییس کل دادگستری استان به این موضوع، اختلافات به حداقل رسیده اما همچنان نیازمند مراقبت است.
**جریان سازی اجتماعی و تشکیل تیم‌های واکنش سریع 2 عامل عمده مقابله با آتش سوزی است
استاندار لرستان نیز معتقد است جریان سازی اجتماعی و حساس کردن مردم نسبت به ارزش مراتع و تشکیل تیم‌های واکنش سریع، دو عامل عمده کنترل و مقابله با آتش سوزی هستند.
سید موسی خادمی گفت: جنگل سرمایه اصلی استان‌های زاگرس نشین است و همه وظیفه ملی و نسلی داریم این سرمایه‌ها را حفظ کنیم.
وی اظهار داشت: برخی گمان می‌کنند حفاظت از جنگل‌ها تنها بر عهده دولت است که این تفکر قابل قبول نیست چراکه منابع طبیعی برای همه و مربوط به نسل‌های مختلف است.
وی ادامه داد: حفاظت از جنگل‌ها باید به یک جریان اجتماعی و فراگیر تبدیل شود تا همه در این امر مشارکت داشته و عده‌ای تنها تماشاگر نباشند.
استاندار لرستان با تاکید بر افزایش حساسیت‌های مردمی نسبت به اهمیت جنگل گفت: در صورت عدم بکارگیری مشارکت مردم دچار مشکل می‌شویم ازین رو باید با استفاده از ظرفیت ائمه جماعات، اموزش و پرورش، نهادهای مردمی، بسیج و سایر دستگاه‌های مرتبط نسبت به آگاهسازی مردم اقدام کرد.
خادمی با اشاره به وجود مناطق سخت گذر در استان افزود: دولت نیروهای محدودی برای مقابله با اتش سوزی‌ها دارد و مردم باید هر یک به عنوان یک حافظ و حامی محیط زیست عمل کنند.
وی با یادآوری مسئولیت‌های قانونی دهیاران در خصوص حفاظت از اموال دولتی و ملی منطقه ادامه داد: باید تیم‌های واکنش سریع نیز متناسب با شرایط هر شهرستان تعریف و اجرایی شود.
وی تصریح کرد: علاوه بر اموزش و اطلاع رسانی‌های فراگیر، باید از ظرفیت روستاییان و عشایر نیز استفاده شود چراکه این قشر نزدیکترین افراد به منطقه هستند و آموزش انان تاثیر بسیاری در جلوگیری از بروز بحران دارد.
استاندار لرستان اضافه کرد: همچنین باید با مسببان اتش سوزی برخورد انتظامی و قضایی شده و در مناطقی که سابقه حادثه به دلیل اختلافات قومی و طایفه‌ای وجود دارد، نسبت به اعمال تذکر و رصد افراد محلی اقدام شود.
خادمی با تاکید بر بیمه خوردوهای آتش نشانی‌ها برای اعزام به مناطق خارج از محدوده شهری گفت: باید فراوانی نقطه‌ای آتش سوزی‌های گذشته رصد و محاسبه شود تا بر این اساس، اقدامات کنترلی و پیشگیرانه بیشتری در این مناطق صورت گیرد.
وی افزود: همچنین پیگیری‌های لازم برای استقرار بالگرد ویژه اطفا حریق در استان انجام می‌شود.
7269/6060