چاپ

ندای لرستان - خرم‌آباد- ماه‌ها از سیلاب می‌گذرد اما همچنان دیار خانه‌ها و پل‌های تاریخی از زیر بار خسارات کمر راست نکرده است، 100 بنای میراثی آسیب دیده و مادر پل‌های تاریخی لالایی کمبود اعتبار می‌خواند.

وقوع سیلاب در استان لرستان شهرهای مختلف این استان از خرم‌آباد مرکز لرستان گرفته تا پلدختر، دلفان، کوهدشت، دورود، چگنی و ... را درگیر کرد. مطابق آخرین آمار اعلام‌شده از سوی متولیان امر در جریان دو سیل رخ‌داده طی فروردین‌ماه امسال 6 هزار واحد تجاری و 35 هزار واحد مسکونی لرستان خسارت دیده است.
در جریان سیل حدود هشت هزار میلیارد تومان خسارت در حوزه زیرساخت‌ها به استان لرستان وارد شد و همین میزان بالای خسارات، سیل لرستان را منحصربه‌فرد کرده است به‌طوری‌که در شهرستان پلدختر در روزهای ابتدایی سیل هیچ‌گونه زیرساختی در بخش‌های مختلف اعم از آب، برق، ارتباطات، راه دسترسی، گاز و ... وجود نداشت.
در سیل لرستان 18 شهر و هزار و 200 روستا درگیر سیلاب و 35 هزار خانوار دچار مشکل شدند، راه 870 روستا، برق هزار و 145 روستا، ارتباط تلفنی 360 روستا و 10 شهر، گاز 182 روستا و آب 800 روستا قطع شد.

همچنین در این حادثه به 300 قنات، 260 حلقه چاه و هزار و 800 کیلومتر جاده بین مزارع این استان آسیب وارد شد. همچنین 60 هکتار زمین زراعی از بین رفت، هزار هکتار زمین به‌طور کامل نابود و تبدیل به مسیل رودخانه شد، 21 هزار مترمکعب از مزارع پرورش ماهی و 500 ایستگاه پمپاژ از بین رفته و در مجموع سیل پنجم و دوازدهم فروردین‌ماه سال جاری بالغ‌بر یک هزار و 560 میلیارد تومان به زیربخش‌های کشاورزی لرستان خسارت وارد کرد.
پیکر نیمه‌جان بناهای تاریخی لرستان بعد از سیلاب
بیشترین خسارات سیلاب استان لرستان، در شهرستان پلدختر برآورد شده است به‌طوری‌که نماینده این شهرستان از خسارت پنج هزار میلیاردی در جریان وقوع سیل به پلدختر خبر داده است.
بیش از شش ماه از وقوع سیل ویرانگر در لرستان می‌گذرد، زیرساخت‌های شهری، پل‌ها، ابنیه، جاده‌های مواصلاتی و راه‌های روستایی خسارت‌های فراوانی دیده‌اند و اما روند بازسازی این زیرساخت‌ها در این استان به‌کندی پیش می‌رود.
اما حال بناهای تاریخی لرستان بعد از وقوع سیلاب همچنان ناخوش است، پل های تاریخی، خانه های تاریخی و ... در وضعیت بسیار بدی به سر می برند، هنوز کار مرمت این بناهای تاریخی بعد از سیلاب انجام نشده و این در حالیست که با بارانی دیگر در فصل پاییز باید منتظر اتفاقات ناگوار برای پیکر نیمه جان این بناهای تاریخی لرستان باشیم.

مسئولان بهانه خود را عدم تخصیص اعتبار برای مرمت این بناهای تاریخی اعلام می کنند تا میراث فرهنگی لرستان، صحنه وقوع یک اتفاق ناگوار و تلخ در فصل سرما و شروع بارندگی ها باشد.
نیاز 30 میلیارد تومانی برای مرمت پل‌های تاریخی
علی مصطفی نژاد مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان نیز در سخنانی با بیان اینکه سیلاب 98 باعث شد که خسارات فراوانی به پل های تاریخی لرستان وارد شود، اظهار داشت: بیشترین خسارت را به بسترها، پایه ها و اتصال بستر و پایه ها در پل های پل های تاریخی لرستان در جریان سیلاب داشتیم.
یکی از پایه‌های این پل متاسفانه در آب غوطه‌ور شد و آب آن را با خود برد وی با اشاره به اینکه پل «کشکان» یکی از پل هایی است که در جریان وقوع سیلاب خسارت دید، افزود: یکی از پایه های این پل متاسفانه در آب غوطه ور شد و آب آن را با خود برد و به پل پایین دستی برخورد کرد و موجب خسارت به پل این هم شد و پایه اصلی آن 13 درجه کج شد.
مدیر پایگاه پل های تاریخی لرستان، تصریح کرد: حدود 30 میلیارد تومان میزان خسارت کارشناسی برآورد شده پل های تاریخی لرستان در جریان وقوع سیلاب است.

مصطفی نژاد با اشاره به اینکه برنامه ما این است که یک کلاف حفاظتی را دور «کشکان» ایجاد کنیم، بیان داشت: فعلا در مرحله اول با توجه به کمبود اعتبارات 100 متر طول را انجام داده ایم، پهنای آن 2.5 متر است و عمل آن نیز سه متر است.
وی، افزود: اگر این امر روند ادامه پیدا کند و تامین اعتبار شود امید می رود که بستر پل «کشکان» آسیب نبیند و اگر بستر آسیب نبیند پایه ها واژگون نخواهند شد.
آسیب جدی سیلاب به 15 خانه تاریخی بروجرد
حسنی کارشناس مرمت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد نیز در سخنانی با اشاره به خسارت سیلاب به خانه های تاریخی، اظهار داشت: در شهرستان بروجرد بین 40 تا 50 خانه تاریخی وجود دارد که در بارندگی های سالجاری حدود 15 مورد از آنها متاسفانه آسیب بسیار جدی دیدند.
وی، گفت: برآورد اولیه ای که در رابطه با خسارت وارد شده به خانه های تاریخی بروجرد داشته ایم حدود 15 میلیارد تومان است که باید تامین شود.

این کارشناس مرمت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد، افزود: متاسفانه تاکنون به صورت جدی هنوز اعتباری برای مرمت این خانه های تاریخی اختصاص پیدا نکرده است.
منتظر اعتبار هستیم
زهرا بهاروند معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز در سخنانی با اشاره به آسیب به بناهای تاریخی لرستان در جریان وقوع سیلاب، اظهار داشت: بیش از 100 بنای تاریخی لرستان تحت تاثیر سیلاب قرار گرفتند و آسیب هایی به آنها وارد شد.
وی، عنوان کرد: میزان اعتبار مورد نیاز برای مرمت این بناهای تاریخی 60 میلیارد تومان برآورد شده است.
منتظر اعتبار هستیم و تا کنون اعتباری به میراث فرهنگی استان در این رابطه ابلاغ نشده است معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، تصریح کرد: منتظر اعتبار هستیم و تا کنون اعتباری به میراث فرهنگی استان در این رابطه ابلاغ نشده است.
بهاروند، گفت: تنها برای مرمت پل «کشکان» یک ابلاغ ملی گرفته ایم و برای این پل حدود 500 میلیون تومان ابلاغ داده شد.
فغان مادر پل‌های تاریخی
بنابراین گزارش، پل تاریخی کشکان و قلعه فلک الافلاک از مهم ترین آثار تاریخی هستند که در جریان سیل خسارت دیدند، با پیگیری های صورت گرفته تا کنون اعتبار ناچیزی برای مرمت این دو بنای تاریخی اختصاص یافته که کفاف وضعیت موجود را نمی دهد.
پل کشکان دارای پایه‌هایی به مساحت بیش از 200 متر و ارتفاع بلندی به‌اندازه یک ساختمان 12 طبقه است که مساحت پایه‌ها و ارتفاع پل کشکان در هیچ پلی در دنیا وجود ندارد.
پل تاریخی کشکان در بخش چگنی بر روی رودخانه‌ای به همین نام و در مسیر راه باستانی شاپور خواست به طرهان احداث‌شده و در متون تاریخی از آن به‌عنوان «کژکی» یادشده است.

باستان شناسان به پل کشکان لقب مادر پل‌های تاریخی ایران را داده‌اند؛ این پل طولانی‌ترین و عظیم‌ترین پل در ایران محسوب می‌شود و طول آن 325 متر و ارتفاع آن نیز 15 متر بوده و از سنگ‌های بسیار حجیم و تراش‌خورده برای ساخت آن استفاده‌شده است.
کتیبه پل تاریخی کشکان حدود یک قرن پیش از بدنه این پل سقوط کرده و هم‌اکنون در قلعه فلک الافلاک خرم‌آباد در حال نگهداری است؛ اما اداره کل میراث فرهنگی لرستان با توجه به نسخه اصلی کتیبه پل کشکان، کتیبه‌ای که از جنس خود سنگ‌های این پل تاریخی بوده را به‌صورت کپی ساخته و بر روی پل نصب‌کرده است.
مواد و مصالح این بنای سترگ از سنگ، گچ و آجر تشکیل‌شده است و در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته وجود دارد که با مشخصات پل‌های ساسانی قابل‌مقایسه هستند. پل تاریخی کشکان با شماره 355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید است.