بزرگنمايي:

ندای لرستان - در قانون برنامه ششم توسعه تا پایان 1400، باید 30 درصد از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود.با نگاهی به استان‌های مختلف و آمار مربوط به شهرداران و دهیاران زن، ...

در قانون برنامه ششم توسعه تا پایان 1400، باید 30 درصد از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود.با نگاهی به استان‌های مختلف و آمار مربوط به شهرداران و دهیاران زن، ...
در قانون برنامه ششم توسعه تا پایان 1400، باید 30 درصد از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود.با نگاهی به استان‌های مختلف و آمار مربوط به شهرداران و دهیاران زن، پست‌های فرمانداری، معاونت‌های استانداری و... شاهد روند روبه رشد در برخی استان‌ها در برخی دیگر شاهد عقبگرد بوده‌ایم.
زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و با وجود تلاش برای ارتقای سطح دانش و تحصیلات دانشگاهی خود، بازهم گاه حریف نگاه‌های مردسالارانه نمی‌شوند و نمی‌توانند سهم مناسبی از مناصب مدیریتی رده بالا را به خود اختصاص دهند. برای حل این مشکل راهکارهایی در قانون برنامه ششم توسعه گنجانده شد. براساس این قانون تا پایان سال 1400، باید 30 درصد از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود، اما این قانون در استان‌های مختلف تا چه حد اجرا شده‌است و چند درصد از مناصب مدیریتی در اختیار زنان قرار دارد؟ با نگاهی به استان‌های مختلف کشور و آمار مربوط به شهرداران و دهیاران زن، پست‌های فرمانداری، معاونت‌های استانداری و... شاهد روند روبه رشد در برخی استان‌ها هستیم، درحالی‌که برخی دیگر از استان‌ها به دلیل عدم آموزش مناسب به زنان و ایجاد روحیه خودباوری درآنان، عدم استقبال از زنان برای تصدی پست‌های مدیریتی، برخی تعصبات و... گاه حتی شاهد عقبگرد نیز بوده‌ایم. علاوه بر آمارهای استانی، ششمین دوره انتخابات شهر و روستاها و نگاهی به تعداد زنان منتخب برای تصدی کرسی‌های شوراها نیز محک مناسبی برای بررسی وضعیت فعالیت مدیریتی زنان در استان‌های مختلف به‌شمار می‌رود که دراین پرونده این شاخص‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
یزد
نقش زنان در مدیریت استان یزد روز به‌روز پررنگ تر می‌شود و اکرم فداکار، معاون استاندار یزد که از سال 98 دراین پست فعالیت دارد، نخستین انتصاب از بانوان در حوزه معاونت استانداری محسوب می‌شود. نخستین معاون فرماندار زن نیز رقیه کرمانیان در اردکان است و فخرالسادات آقایی‌میبدی نیز در سال 1398 به‌عنوان اولین بخشدار زن در بفروئیه شهرستان میبد منصوب شد. تعداد بانوان استان در شوراها و دهیاری‌ها نیز قابل توجه است و براساس سرشماری سال 98، 27 دهیار زن دراستان مشغول فعالیت بودند که این روند، افزایشی است. حضور زنان استان در انتخابات شوراهای شهر و روستا نیز پررنگ است. در دوره پنجم شورای شهر یزد 45 زن در شوراهای روستا حضور داشتند و 11 نفر از 117 عضو شورای شهرهای استان نیز دراین دوره، زن بودند. در حوزه مدیریت دستگاه‌های اجرایی استان نیز آمار مدیران زن قابل‌توجه است؛ درحال‌حاضر 6 نفر از زنان، از مدیران‌کل استانداری و دستگاه‌های اجرایی استان هستند. اعظم کاظمی، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری یزد، افسانه شهابی‌پور، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه استانداری یزد، نیره پورملایی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، معصومه طباطبایی، مدیر دانشگاه آزاد اسلامی یزد، رقیه دوست فاطمیها، مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی استان و فاطمه سعادتجو، رئیس جهاد دانشگاهی استان از مدیران‌کل زن استانداری و دستگاه‌های اجرایی استان هستند.
خراسان رضوی
نرخ مشارکت اقتصادی زنان در خراسان‌رضوی بیشتر از زنان در کل کشور است و با اینکه نرخ مشارکت در کشور 14درصد است، این رقم در خراسان رضوی به 20درصد می‌رسد. جمعیت زنان استان نزدیک به 3میلیون و 200هزار نفر است که عملا 50 درصد جامعه را تشکیل می‌دهند و از این تعداد، 73درصد ساکن شهر بوده و 27درصد هم روستانشین هستند. در ابتدای سال 97 در استانداری خراسان رضوی مصوبه‌ای برای افزایش تعداد زنان در پست‌های مدیریتی استان تصویب شد که براین اساس، هرساله 5درصد به تعداد مدیران زن اضافه می‌شود و به این ترتیب تا پایان 1400 باید زنان حداقل 30درصد از کل پست‌های مدیریتی را به خود اختصاص دهند. پست‌های مدیریتی منتسب به زنان تا پایان سال 1398 حدود 17درصد بوده که این رقم در سال 99 به 23درصد رسیده و انتظار می‌رود در سال‌جاری به 30 درصد برسد. تا سال گذشته زنان خراسان‌رضوی پست مدیریتی عالی نداشتند، اما در سال‌جاری این موضوع با انتصاب معاون استاندار، بخشداران و معاون فرماندار محقق شد. مجموع پست‌های مدیریتی استان که زنان می‌توانند در آنها تصدی داشته باشند، 4 هزار و 438 پست است که 995مورد آن را زنان و بقیه را مردان در اختیار دارند.
فارس
آمارها نشان می‌دهد مشارکت زنان در انتخابات شورای شهر و روستای در استان فارس نسبت به سال گذشته کاهش داشته است، با این حال 38 نفر از بانوان استان در شوراهای شهر و روستا رأی آوردند که به تفکیک یک نفر در شورای شهر شیراز، 3 نفر در اوز، 2 نفر در فیروزآباد، 2 نفر در داریون، 2 نفر در استهبان، 2 نفر در خرامه، 2 نفر در رونیز و 2 نفر از بانوان نیز در شورای شهر مزایجان انتخاب و بقیه در شوراهای روستا مشغول به فعالیت شدند. براساس آمارهای اعلام شده از اداره‌کل امور بانوان و استانداری فارس، در سال‌های 96 تا 98 هیچ مدیر زنی در فارس به‌عنوان فرماندار منصوب نشده است. اگرچه زنان فارس دراین 3 سال در بخش‌های میانی و پایه حضوری بیشتری داشته‌اند، به عنوان مثال در سال 96 حدود 1/4 درصد از مدیریت‌های میانی در فارس به زنان سپرده شده بود که این آمار در سال97 به 5/5 درصد رسید و در سال 98 تصدی 2/6 درصد از پست‌های مدیریتی میانی به زنان سپرده شد. همچنین درحالی‌که در سال96 حدود 7/5 درصد از مدیریت‌های پایه در فارس را زنان تشکیل داده بودند، در سال97 با رشد 3درصدی، 5/8 درصد از پست‌های پایه در استان فارس به زنان سپرده شد، اما در سال98 با افت یک درصدی، به 8/7 درصد رسیده‌است. اکنون 4 بخشدار زن، 3 معاون فرماندار و بیش از 100 دهیار زن دراین استان مشغول به کارند.
سمنان
حدود 20 درصد مناصب مدیریتی سمنان در اختیار زنان این استان قرار دارد و گزارش‌های معاونت امور بانوان ریاست جمهوری نشان می‌دهد این استان ازنظر حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی حوزه استانداری‌ها و دستگاه‌های اجرایی، در رتبه ششم قرار دارد. حضور زنان در پست‌های مدیریتی استان سمنان در چند سال اخیر روند افزایشی داشته و از 7/13 درصد در 4 سال پیش، اکنون به حدود 20 درصد رسیده و حتی پای زنان این استان به برخی پست‌های ارشد استان مانند مدیرکل امورشهری و شوراهای استانداری نیز باز شده است. در انتخابات شورای ششم شهرهای سمنان، زنان توانستند تعدادی از کرسی‌های پارلمان شهری را در اختیار بگیرند. از 106 کرسی شورای شهر دراین استان، 7 کرسی در 6 شهر به زنان رسید که شهر بیارجمند با عضویت 2 زن درمیان اعضای اصلی، بیشترین سهم از حضور زنان در شورای ششم این استان را به خود اختصاص داد. البته زنان در دوره پنجم شورای شهرهای این استان نیز 9 کرسی را در اختیار داشتند. زنان از حضور در عرصه مدیریت روستاهای سمنان نیز استقبال کردند و 157 نفر از 2 هزار و 249 نامزد شورای اسلامی 307 روستای سمنان در انتخابات شورای ششم، زن بودند. همچنین دراین استان 27 دهیار زن فعالیت دارند.
گیلان
در استان گیلان هم شاهد فعالیت زنان در پست‌های مدیریتی مختلف هستیم و تلاش‌هایی برای افزایش تعداد مدیران زن وجود داشته است؛ هرچند همچنان باید تلاش‌ها ادامه یابد. دراین استان تنها یک مدیر ارشد استانی زن درحال فعالیت است و البته درمجموع 10 مدیرکل زن مشغول به کارند. همچنین اگر بخواهیم نگاهی به سطح بخشداری‌ها داشته باشیم، باید گفت که دراین حوزه، 7بخشدار زن در استان گیلان فعالیت می‌کنند. در فرمانداری‌های استان نیز 4فرماندار زن و نیز 5مدیر پایه و میانی زن درحال فعالیتند و این رقم در استانداری گیلان هم درمجموع به 13مدیر می‌رسد که در رده‌های عالی، پایه و میانی اشتغال دارند. گفتنی است در سطح اداره‌های کل نیز 428مدیر زن در سطح پایه حضور دارند و 82مدیر زن هم در سطح میانی استانداری گیلان فعالند. همچنین باید گفت که گیلان 160دهیار زن دارد و علاوه برآن، 2 شهردار زن هم در 2 ناحیه مرکز استان فعالیت می‌کنند. به‌جز این تعداد، در سراسر گیلان 243نفر از اعضای شوراهای شهر و روستا زن هستند.
زنجان
در استان زنجان 441 زن مدیر درحال فعالیتند که یک نفرمدیر عالی، 25 نفر مدیر میانی و 415 نفر هم مدیر پایه محسوب می‌شوند. 5 زن هم دراین استان در سمت مدیرکل و 17 نفر نیز به‌عنوان معاون مدیرکل فعالیت دارند. همچنین یک نفر از زنان این استان بخشدار، یک نفر معاون فرماندار و 72 نفر نیز دهیار روستا هستند. درحالی‌که در دوره پنجم شوراهای شهر 11 زن حضور داشتند در دوره ششم، این تعداد به 8 نفر رسید. در شوراهای روستاها اما این تعداد از 36 نفر در دوره پنجم به 37 نفر در دوره ششم رسیده است. همچنین درخرداد 1400 میزان حضور مدیران زن در سطوح پایه و میانی نسبت به شهریور 1399 رشدی 8/10 درصدی داشته و همچنین حضور زنان در پست‌های مدیریتی در خرداد 1400 نسبت به شهریور 1392 دارای رشد 733 درصدی بوده است؛ یعنی تعداد مدیران زن از 53 نفر در شهریور 1392، به 441 نفر در خرداد 1400 رسیده‌است. از زمان انتصاب استاندار فعلی زنجان در آبان 1397 تاکنون نیز میزان انتصاب زنان در پست‌های مدیریتی با رشد 96 درصدی در سطوح مختلف همراه بوده و البته شاهد کاهش میانگین سنی این مدیران زن هم بوده‌ایم.
لرستان
با وجود اینکه 332 نفر از زنان توانمند لرستانی در پست‌های مدیریتی پایه و میانی فعالیت دارند و 5 نفر نیز عهده‌دار مدیریت دستگاه‌های اجرایی هستند، اما این قشر در ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا دراستان حضور کم‌رنگی داشتند و تنها یک زن از شهرستان الیگودرز و 2 زن از بروجرد به شورای اسلامی شهر راه یافتند. در دیگر شهرستان‌های لرستان نیز درمیان منتخبان پارلمان شهری، نامی از زنان دیده نمی‌شود. درحالی‌که 4 درصد از منتخبان شورای پنجم استان لرستان را زنان تشکیل می‌دادند، امسال این میزان حتی کمتر هم شده است. نتایج یک تحلیل نشان داده است عامل سازمانی و مدیریتی، عمده‌ترین مشکل زنان استان در پذیرش مسئولیت‌های مدیریتی و ستادی است که این موضوع درمیان افراد با سطوح تحصیلی بالا، خود را بیشتر نشان می‌دهد. عوامل اجتماعی، فرهنگی و انگیزشی به ترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند و زنان مجرد هم تمایل کمتری به پذیرش مسئولیت‌های مدیریتی و ستادی نشان داده‌اند. 
ایلام
مرکز استان ایلام جزو شهرهایی است که در انتخابات شورای شهر چهره‌ای کاملا مردانه به خود گرفت. با این حال در شهرهای دیگر استان 5نفر از بانوان توانستند به شورای شهر راه پیدا کنند که به تفکیک در شهرستان آبدانان و در شهرهای سراب باغ و مورموری 2نفر، در شهرستان چرداول و در شهرهای آسمان‌آباد و سرابله 2نفر، در شهرستان دهلران و شهر دهلران یک نفر انتخاب شدند. همچنین در انتخابات شوراهای روستا نیز 58نفر از زنان توانستند به این شورا راه پیدا کنند که به تفکیک در روستاهای شهرستان آبدانان 12نفر، در شهرستان دره‌شهر 11نفر، در شهرستان‌های هلیلان و چرداول هرکدام 8نفر، در شهرستان ایوان 6نفر، در دهلران و سیروان هرکدام 4نفر، در بدره و ایلام هرکدام 2نفر و در روستاهای شهرستان مهران نیز یک نفر از زنان عضو شورا شدند. به‌طورکلی بانوان ایلامی سهم کمی از پست‌های مدیریتی این استان دارند، به‌طوری‌که اکنون در استان 4بخشدار و درحدود 20دهیار زن مشغول به فعالیتند که نسبت به استان‌های دیگر درصد نسبتا کمی است.
کرمانشاه
براساس قانون برنامه ششم توسعه، مصوب شده 30 درصد از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود. براساس آخرین آمارها 4 هزار و 365پست مدیریتی در استان کرمانشاه وجود دارد که زنان کرمانشاهی 69پست مدیریتی در سطح میانی و 349پست مدیریتی هم در سطح پایه در اختیار دارند. درعین حال 76درصد پست‌های مدیریتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در اختیار زنان قرار دارد و 6زن در سمت معاون فرماندار خدمت می‌کنند. درحال‌حاضر در شهرستان کرمانشاه 363دهیاری وجود دارد که از این تعداد 31زن، دهیار روستای خود هستند و شهردار شهرستان ثلاث باباجانی نیز یک زن است. بنابر گفته مسئولان، استان کرمانشاه جزو آن دسته از استان‌هایی است که در به‌کارگیری بانوان در پست‌های مدیریتی وضعیت خوب و آمار قابل قبولی دارد. گفتنی است درحال حاضر در استان کرمانشاه میزان به‌کارگیری بانوان در پست معاونین فرمانداران از استان‌های دیگر بالاتر است و این موضوع بسیار مورد توجه قرار دارد.
مرکزی
49درصد از جمعیت یک میلیون و 414هزارنفری استان مرکزی را زنان تشکیل می‌دهند و مسئولان تلاش دارند سهم 30 درصدی آنان از پست‌های مدیریتی محقق شود. براساس آمار رسمی، ازمجموع پست‌های مدیریتی استان، 79 درصد سهم آقایان و 21 درصد نیز سهم بانوان است. بیش از 95 درصد از مدیران زن مدرک کارشناسی و بالاتر دارند و تراکم مدیران زن در رده سنواتی 11 تا 20 سال خدمت است. اگرچه سهم حضور بانوان در کسوت فرمانداران و شهرداران شهرستان‌های استان مرکزی صفر است، اما بانوان در سال‌های اخیر برای راهیابی به پارلمان شهری و روستایی تمایل بیشتری نشان داده‌اند. درحال‌حاضر حدود 20 نفر از بانوان، عضو شورای اسلامی شهرهای این استان هستند و در 3 شهرستان ساوه، تفرش و نیم‌ور نفر اول منتخبان ششمین دوره شورای اسلامی شهرها بانوان هستند. بیش از 720 دهیار در استان مرکزی فعالیت می‌کنند که بیش از 100 نفر از این تعداد یعنی حدود 12 درصد را بانوان تشکیل می‌دهند. 
چهارمحال‌وبختیاری
در سال‌های اخیر چهارمحال‌وبختیاری در شاخص انتصاب مدیران زن جزو 3 استان برتر کشور بوده است. هم‌اکنون 33مدیر زن ازسوی وزارت کشور در استان منصوب شده‌اند و 218مدیر زن نیز در پست‌های مدیرکل، معاون و رئیس گروه و مدیریت پایه در دستگاه‌های دولتی استان حضور دارند. معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری چهارمحال وبختیاری، مدیرکل آموزش و پرورش، مدیرکل بهزیستی، مشاور امورایثارگران استاندار، مدیرکل فنی وحرفه‌ای، بخشدار مرکزی شهرستان فارسان و مدیرکل برنامه‌ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری از مهم‌ترین پست‌هایی به‌شمار می‌روند که زنان عهده‌دار آن هستند. 47 نفر از اعضای پنجمین شورای شهر و روستای استان و همچنین یک نفر از نمایندگان سابق استان در مجلس شورای اسلامی گذشته نیز زن بودند. در دوره ششم شوراهای اسلامی شهر و روستا 4 کرسی‌ شوراهای شهر این استان به زنان رسید، اما درباره کرسی‌های روستایی آماری در دست نیست و مسئولان مربوطه اظهارنظر دراین خصوص را به تأیید صحت انتخابات موکول کرده‌اند.
خوزستان
استان خوزستان به گفته مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری، جزو پایین‌ترین رتبه‌ها از نظر انتصاب زنان در جایگاه‌های مدیریتی در کشور قرار دارد. «زینب پارسافخر» آمار زنان در پست‌های بالای مدیریتی را شامل یک مدیرکل،4 معاون مدیرکل در حوزه استانداری، 63 دهیار، 84 عضو شورای شهر و روستا، یک فرماندار، یک شهردار، 2 معاون فرماندار و یک بخشدار می‌داند. این استان براساس رتبه‌بندی منتشر شده ازسوی وزارت کشور، آخرین جایگاه را در تعدادی از محورها ازجمله محور زنان و خانواده کسب کرده بود، درحالی‌که براساس سرشماری سال 1395، از 7/4 میلیون نفر جمعیت این استان 5/49 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. خوزستان رتبه 17کشوری را ازنظر جمعیت زنان دارد و با بیشترین آمار درمیان استان‌های کشور، دارای 33هزار زن سرپرست خانوار است.
کهگیلویه و بویراحمد
براساس سرشماری سال 95، 361هزار و 386نفر از جمعیت استان کهگیلویه وبویراحمد مرد و 351هزار و 666نفر زن هستند و نسبت جنسی 103است یعنی به ازای هر 103 مرد، 100 زن وجود دارد. به گفته مدیرکل امور بانوان استانداری کهگیلویه وبویراحمد، جایگاه اداری زنان این استان در سال‌های گذشته از 6 به 11درصد رسیده است. درحال‌حاضر این استان هیچ فرماندار یا شهردار زنی ندارد، درحالی‌که «نادیا صداقت» پیش از انتصاب به‌عنوان مدیرکل امور زنان استانداری، فرماندار شهرستان دنا بود. درحال‌حاضر 2 فرماندار و 3 بخشدار زن دراین استان مشغول فعالیت هستند. همچنین به‌طورکلی 45 مدیر زن در رده‌های میانی بخش‌های دولتی مشغول به فعالیت هستند.
اصفهان
در انتخابات اخیر شوراهای اسلامی شهر و روستا در استان اصفهان، زنان مشارکت نسبتاً مناسبی داشتند، به‌طوری‌که از مجموع 919 منتخب شوراهای شهر استان، 122 نفر را زنان تشکیل می‌دهند و از مجموع 4 هزار و 855 منتخب شوراهای روستایی نیز 328 زن هستند. اما باوجود درصد بالای مشارکت زنان در انتخابات شوراها و با توجه به وسعت دستگاه اداری و اجرایی استان، حضور آنان در امور اداری و اجرایی و همچنین پست‌های کلیدی، کم‌رنگ است، به‌گونه‌ای که در استان اصفهان تنها یک زن در شاهین‌شهر در مقام بخشدار و 3 زن هم در پست معاونت فرمانداری در اصفهان، فریدن و نجف‌آباد مشغول به کار هستند. مشارکت زنان در امور روستایی نیز 7 درصد برآورد شده که معادل 44 دهیار زن فعال در استان است. گفتنی است استان اصفهان دارای بیش از هزار و 700 روستا و آبادی با جمعیت 600 هزار نفر است.
قزوین
استان قزوین در کل کشور به لحاظ استفاده از زنان در جایگاه مدیریتی در وضعیت مطلوبی قرار دارد و در 4 سال گذشته صعود زنان از جایگاه‌های اداری پایه به جایگاه‌های میانی و مدیریتی، باعث شده قزوین جزو 10 استان نخست کشور قرارگیرد؛ هرچند برای برداشتن موانع در حوزه مدیریت زنان هنوز اقدام های بسیاری باقی مانده که برای آن برنامه‌ریزی صورت نگرفته است. درحال‌حاضر قزوین در بخش انتصاب مدیران زن، رتبه پنجم کشور را دارد؛ هرچند سرمایه‌های انسانی استان قزوین بیشتر از این رقم است و می‌تواند به رتبه‌های بالاتر ارتقا پیدا کند. گفتنی است از مجموعه مدیران استان 43درصد در ستاد استان و 38درصد در شهرستان‌ها حضور دارند و ازنظر جنسیت نیز 45درصد نیروهای استان را زنان و 55درصد را مردان تشکیل می‌دهند. این درحالی‌است که در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا حضور زنان دراین دوره نسبت به دوره گذشته نزدیک به 10 درصد کاهش داشته است که به‌زعم سیاسیون، دلیل اصلی آن کم‌رنگ شدن حضور زنان در فهرست‌های احزاب و گروه‌های سیاسی استان بوده است.
گلستان
با وجود اینکه گلستان در سال‌های پایانی دهه نود به‌عنوان استانی با بالاترین تعداد دهیاران زن، رتبه نخست کشوری را به خود اختصاص داده بود، با گذشت حدود 10سال و ثبت حدود هزار روستای دارای کد و دهیاری، تعداد بانوان دهیار دراین استان 98 نفر و تعداد بانوانی که در شوراهای روستایی فعالند 78نفر است. ازسوی دیگر با وجوو اینکه 10درصد داوطلبان عضویت در ششمین شوراهای شهر و روستای گلستان را بانوان تشکیل می‌دادند، اما از مجموع 30شهر استان 6کرسی به بانوان رسید. در شورای دو شهر بزرگ استان یعنی گرگان و گنبدکاووس، فقط یک کرسی به بانوان رسید. همچنین دراین استان و در سطح معاونت‌های ستادی از هیچ بانویی استفاده نشده و در سمت‌های مدیرکلی دستگاه‌های اقتصادی و عمرانی فقط یک مدیرکل دفتر شهری به‌عنوان مدیر ستادی و نه اجرایی، بر کرسی مدیرکلی استانداری نشسته است. همچنین در سطح معاونت دستگاه‌های اجرایی، اداره‌کل میراث فرهنگی با دو معاونت تخصصی میراث و صنایع دستی پیشگام استفاده از بانوان دراین رده مدیریتی بوده‌است. در دولت یازدهم نخستین انتصاب فرماندار بانو و اهل سنت در کشور در گلستان و شهر بندرترکمن با انتصاب مرحومه مرجانه نازقلیچی انجام شد. این بانوی اهل سنت در مراسم حج و فاجعه منا درگذشت و پس از این فاجعه، با وجود تغییر دو استاندار، سمت فرمانداری هیچ شهرستانی به بانوان نرسید.
قم
قم، تنها استان کشور بود که پیش از این دهیار زن نداشت، اما حالا آمار جالبی از مشارکت و انتخاب زنان در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا وجود دارد. اکنون مدیریت دهیاری 2 روستای بخش‌های مرکزی و جعفرآباد را زنان دراختیار دارند و در شهر قم 2 زن و در شهرهای جعفریه، کهک و دستجرد هم یک زن به عضویت شورای اسلامی این شهرها درآمده‌اند. این بار شوراهای شهرهای قنوات و سلفچگان هم از حضور بانوان در پارلمان شهری بی‌نصیب ماندند و در 10روستای بخش مرکزی، یک زن و در یکی از روستاهای این بخش نیز 2 زن در انتخابات شورای اسلامی روستاها پیروز شدند. در بخش خلجستان 4نفر، در بخش سلفچگان یک نفر و در بخش جعفرآباد هم یک نفر از زنان، عضو شورای اسلامی روستایی شده‌اند، اما در روستاهای بخش کهک هیچ‌یک از کاندیداهای زن انتخاب نشدند. با اینکه سهم زنان در انتخابات شوراها در بخش مرکزی افزایش قابل‌توجهی داشته است، اما حضور آنان در پارلمان شهری و روستایی قم نسبت به بسیاری از استان‌های کشور چندان پررنگ نیست. ازسوی دیگر هیچ‌یک از پست‌های مدیریتی شهرداران، معاونان شهرداران، فرمانداران و معاونان فرمانداران در اختیار زنان قرار ندارد. شاخص‌ترین پست‌های مدیریتی زنان مربوط به 3 نفر از مدیران استانداری قم است و در بقیه اداره‌ها روند به‌کارگیری آنها در پست‌های مدیریتی به کندی پیش می‌رود.
همدان
یکی از نکات جالب در انتخابات شورای شهر همدان، فهرست‌های متعددی بود که احزاب و جناح‌های مختلف ارائه ‌دادند و البته زنان در هیچ‌یک از این فهرست‌ها حضور نداشتند. درنهایت یک فهرست جداگانه با عنوان ائتلاف زنان ارائه شد؛ هرچند درنهایت هیچ‌یک از کاندیداهای زن وارد شورای شهر همدان نشدند، این درحالی است که در دوره گذشته همدان 3 عضو زن در شورای شهر داشت. اما وضعیت شهرستان‌های استان بهتر بود و آمار مناسب‌تری از حضور زنان در شورا ارائه شد. براساس آمار معاون سیاسی- امنیتی استاندار همدان، در ششمین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر دراستان، 10زن به عنوان عضو اصلی به شورای شهر راه یافتند و 7زن نیز به‌عنوان عضو علی البدل انتخاب شدند. همچنین 84زن به شورای اسلامی روستاهای استان راه پیدا کردند و 61زن به‌عنوان عضو علی البدل معرفی شدند. هریک از شهرستان‌های همدان، ملایر، رزن، فامنین، اسدآباد، نهاوند و تویسرکان یک معاون فرماندار زن دارند، اما در هیچ‌یک از شهرستان‌های استان، زنان در پست فرماندار فعالیت ندارند. همچنین یکی از معاونان شهردار بهار زن است و 57دهیار زن نیز در روستاهای همدان مشغول فعالیتند و از آنجا که بیشتر آنان دهیار پاره‌وقت محسوب می‌شوند، همزمان دو روستا را مدیریت می‌کنند.
سیستان‌وبلوچستان
سیستان و بلوچستان یکی از محروم‌ترین استان‌های کشور است و در بیشتر رتبه بندی‌های توسعه یافتگی، جایگاه پایینی دارد، با این حال در شاخص سپردن امور اجرایی استان به مدیران زن، در رتبه هفتم کشوری قرار گرفته است. حدود 4سال است که براساس دستورالعمل قوه مجریه، سپردن پست‌های مدیریتی سیستان و بلوچستان به زنان توانمند در دستورکار قرارگرفته و استان دراین زمینه به شرایط مطلوبی دست یافته است. درحالی‌که در استانداری‌های کل کشور، فقط 17زن پست معاونت دارند، سیستان بلوچستان تنها استان کشور است که 2زن، متصدی پست معاونت استانداری هستند. اکنون از بین 3رده مدیران عالی، میانی و پایه؛ 8/3درصد مدیریت عالی استان در اختیار مدیران زن قرار دارد و در بخش مدیران میانی این رقم به 3/50درصد و در بخش مدیران پایه هم به 9/49 درصد می‌رسد. اکنون یک فرماندار و 5بخشدار زن هم مدیریت اجرایی برخی از نقاط استان را برعهده دارند. همچنین 355دهیار زن امور دهداری‌ها را مدیریت می‌کنند. درانتخابات اخیر شوراهای اسلامی شهر و روستا هم سهم زنان روستایی بسیار بیشتر از زنان شهری بوده است. درحوزه شهری درمجموع 33زن انتخاب شدند، درحالی که این رقم در حوزه روستایی به هزار و 729 نفر رسید.
کرمان
سهم زنان کرمانی از کرسی‌های سطوح بالای مدیریتی بسیار کم‌رنگ است و در کرمان، تاکنون فرماندار یا شهردار زن انتخاب نشده‌است، اما دی‌ماه سال گذشته برای نخستین‌بار صندلی معاونت توسعه مدیریت و منابع استانداری کرمان به حمیده واعظی رسید که همچنان دراین مسئولیت باقی است. درسال‌های اخیر، مطالباتی برای انتخاب شهردار زن برای شهر کرمان مطرح بوده، اما شورا به آن روی خوش نشان نمی‌دهد؛ برخی هم منتقد جامعه زنان کرمان هستند که خود را درمعرض رأی اعضای شوراها قرار نمی‌دهند و کاندیدای شهرداری نمی‌شوند. در روستاها اما وضعیت فرق می‌کند و بنا به اعلام وزارت کشور، تا سال 98 استان کرمان با 273 دهیار زن، بالاترین تعداد دهیار زن را در کشور داشته است. هرچند نتایج نهایی انتخابات شوراهای امسال و تعداد زنان راه یافته به این شوراها هنوز مشخص نیست، اما شواهد، نشان از کاهش چشمگیر این تعداد به یک نفر دارد. عشرت کردستانی در شهر 740 هزار نفری کرمان، با 17 هزار و 678 رأی به شورای ششم راه یافت. این درحالی‌است که در شورای پنجم، 2 زن حضور داشتند و البته یکی از آنان از میانه‌ دوره انصراف داد. شورای چهارم اما با 5 عضو زن، رکورددار همه‌ ادوار بوده است.
مازندران
در سال‌های اخیر حضور بانوان در عرصه‌های مدیریتی مازندران بیشتر مورد توجه قرار گرفته و مدیران دستگاه‌های اجرایی نیز برای به‌کارگیری بانوان در مسئولیت‌های مختلف تلاش کرده‌اند. بنا به اظهارات «سمیه قاسمی طوسی» مدیرکل امور بانوان و خانواده مازندران، حضور زنان مازندرانی در حوزه مدیریتی این استان از سال 1392 تاکنون 50 درصد بیشتر شده و 19 درصد مناصب مدیریتی این استان در اختیار زنان قرار دارد. البته در مازندران هنوز هیچ زنی در مسئولیت شهردار قرار نگرفته، اما زنانی در منصب رئیس شورای شهر، رئیس اداره‌های شهرستانی، معاون فرماندار و حتی مدیرکل حوزه‌های فرهنگی و اقتصادی فعالیت داشته‌اند. آمارهای انتخاباتی نیز نشان می‌دهد اقبال جامعه به حضور بانوان مازندرانی در مسئولیت‌های مدیریتی رو به افزایش است، به‌گونه‌ای که در ششمین دوره انتخابات شوراها، از 336 کرسی اصلی شورای شهرهای مازندران، 20 کرسی به زنان رسید و 25 زن نیز توانستند درجمع 205 عضو علی‌البدل شورای شهرهای این استان قرارگیرند. در انتخابات شوراهای ششم 2 هزار و 412 روستای مازندران نیز 299 نفر از 7 هزارو 582 عضو منتخب، زنان هستند که 94/3 درصد اعضای اصلی شورای روستاهای مازندران را تشکیل می‌دهند. درحال‌حاضر 185 زن نیز مسئولیت دهیاری روستاهای استان را برعهده دارند.
خراسان جنوبی
زنان خراسان‌جنوبی همواره در عرصه‌های مختلف اجرایی حضور درخشانی داشته‌اند و زمینه‌ساز پیشرفت و سربلندی استان بوده‌اند، اما برخی از آنان ممکن است چندان خود را در عرصه مدیریت دخیل نکنند که باید با فرهنگ‌سازی و ایجاد خودباوری در بانوان این روند را تغییر داد. طرح توان‌افزایی زنان مدیر از طرح‌های موفق اجراشده در خراسان‌جنوبی بوده که سبب شده است درحال حاضر حدود 47 درصد از پست‌های مدیریتی استان را زنان در دست بگیرند. در یک سال گذشته 3 بخشدار زن در استان خراسان جنوبی منصوب شدند که نشان از نگاه ویژه نماینده عالی دولت به استفاده از ظرفیت بانوان در جایگاه‌های مدیریتی دارد. همچنین درمجموعه استانداری خراسان جنوبی نیز تعداد مدیران‌کل زن از 2نفر به 5نفر افزایش پیدا کرده است. همچنین از 3 پایگاه جهانی فعال در خراسان‌جنوبی، مدیر یکی از این پایگاه‌ها زن است که این موضوع نشان دهنده توانایی مدیریتی بانوان استان است. با این وجود اما باید گفت گرچه از سال 92 نرخ مشارکت اقتصادی بانوان شهری و روستایی در استان افزایش داشته، اما به‌دلیل افزایش آمار فارغ‌التحصیلان، نرخ بیکاری زنان نیز رشد داشته است.
اردبیل
هرچند طبق چشم‌انداز برنامه ششم توسعه، زنان باید تا پایان سال1400 حداقل 30درصد از کل پست‌های مدیریتی استان‌ها را به خود اختصاص دهند، اما در استان اردبیل این موضوع تاکنون محقق نشده‌است، چراکه هنوز آنچنان که باید توانمندی‌های زنان برای حضور در پست‌های مدیریتی مورد توجه نبوده و این قشر از جامعه نتوانسته‌اند جایگاه خود را در رده‌های مدیریتی این استان پیدا کنند. در تمام دولت‌ها، این استان درنهایت 2 یا 3 مدیرکل زن داشته و وعده‌های استفاده از توانمندی بانوان در حد شعار باقی مانده‌است. استان اردبیل تاکنون فرماندار زن نداشته‌است و درباره شهرداری هم باید گفت وضعیت چندان بهتر نیست و درحال حاضر هیچ شهری، شهردار زن ندارد. براساس آمارهای موجود درحال حاضر 2 زن در پست مدیرکل در استانداری فعالند وهمچنین 2 زن مدیرکل دستگاه‌های اجرایی، 2 نفر معاون فرماندار و 4 زن هم در این استان معاون مدیرکل هستند و هچنین 39 دهیار زن در اردبیل فعالیت می‌کنند. در دوره پنجم شوراهای شهر استان نیز 9 زن و در شوراهای روستا نیز 34 زن فعالیت داشتند .
بوشهر
بوشهر از استان‌هایی به‌حساب می‌آید که اگرچه درسال‌های اخیر گام‌های مثبتی در زمینه به‌کارگیری زنان در حوزه‌های مدیریتی درآن برداشته شده‌است، اما همچنان به نقطه مطلوب فاصله دارد. . براساس آمارهای موجود، در انتخابات 28خرداد درمجموع 426 شورای شهر و روستا در استان بوشهر با هزارو460 عضو اصلی تشکیل شده است که از این تعداد 80 عضو (48/5 درصد) زن هستند که نسبت به دوره قبل یک عضو کاهش داشته است. برهمین اساس از مجموع 210کرسی شورای اسلامی شهر دراستان، 19 نفر، معادل 9 درصد، زن هستند که نسبت به دوره قبل 2 نفر اضافه شده‌است. از این 19نفر، 10نفر در شهرستان بوشهر، 3نفر در شهرستان دشتستان، 3نفر در شهرستان گناوه، یک نفر در شهرستان کنگان، یک نفر در شهرستان تنگستان و یک نفر نیز شهرستان جم انتخاب شده‌اند و در شوراهای شهر شهرستان‌های دشتی، دیر، عسلویه و دیلم هیچ‌یک از زنان به شورای شهر راه نیافتند. همچنین درمجموع 61کرسی (حدود 5درصد) از هزارو250 کرسی شوراهای روستایی را زنان منتخب تشکیل می‌دهند که نسبت به دوره قبل 3عضو کمتر شده است.
آذربایجان‌غربی
12نفر از زنان آذربایجان غربی در پست‌های مدیرکلی، بخشداری و معاونت فرمانداری آذربایجان غربی حضور دارند و در کل استان نیز تعداد دهیاران زن از 40 نفر فراتر نمی‌رود. در انتخابات اخیر شورای اسلامی شهر و روستا هم تعداد منتخبان زن بسیار کم بوده و حتی در شهرهای بزرگ و محوری استان کمتر از 10 زن به‌عنوان عضو شورا انتخاب شده‌اند. به‌عنوان مثال در ارومیه، به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر استان، تنها یک زن آن هم با کم‌ترین رأی به‌عنوان عضو شورای ششم انتخاب شده‌است. درحال حاضر نیز تنها 2مدیر ارشد زن در سطح مدیران میانی حضور دارند و17معاون و 36 نفر از روسای اداره‌ها و سازمان‌ها را زنان تشکیل می‌دهند. این آمارها نشان می‌دهد این استان ازنظر میزان جذب مشارکت زنان در پست‌های مدیریتی، از دهیاری گرفته تا فرمانداری و معاونت استانداری، جزو 10 استان آخر کشور قرار دارد.
هرمزگان
در سال‌های اخیر میزان حضور بانوان در مدیریت‌های محلی استان هرمزگان پررنگ شده و اکنون 229زن عضو شوراهای اسلامی شهر و روستای هرمزگان هستند. درششمن دوره انتخابات شوراهای اسلامی‌ شهر و روستا 8هزارو 232نفرثبت نام کردند که از این تعداد، 7هزارو 569نفر مرد و 663 نفر نیز زن بودند. درنهایت 229زن به شوراهای شهر و روستای استان راه یافتند که از این تعداد، 22زن در شوراهای شهر و 207زن نیز در شوراهای روستا فعالیت می‌کنند. همچنین از بدو تأسیس نهاد دهیاری تاکنون، زنان حضوری فعال در عرصه مدیریت روستایی داشته‌ و توانسته‌اند دوشادوش مردان از عهده مسئولیت‌های مدیریتی به خوبی برآیند و حرکت استان به سمت توسعه را شتاب دهند. بیش از 55درصد کل جمعیت استان در ‌روستاها و حدود 45درصد در شهرها ساکن هستند و اکنون 45شهرداری و هزارو 321دهیاری در استان هرمزگان وجود دارد که 136نفر از دهیاران، زن هستند و می‌توان گفت زنان در مدیریت محلی مربوط به روستاها نیز فعالیت چشمگیری دارند.
کردستان
براساس آخرین آمارها از کردستان، بیش از هزار و 400زن در پست‌های مدیریتی این استان خدمت می‌کنند. آمارها نشان می‌دهد از مجموع 457پست مدیریت میانی در استان، 66نفر معادل 4/14 درصد را بانوان تشکیل می‌دهند. همچنین در رده مدیران پایه نیز221پست از مجموع هزار و 378پست به زنان اختصاص یافته که رقمی معادل 16درصد است. در زمینه مدیران عملیاتی نیز باید گفت ازمجموع 4 هزار و 814پست، هزار و 152پست، معادل 9/23 درصد، در اختیار بانوان بوده‌است. گفتنی است سهم استان کردستان در بهره‌گیری از توان بانوان تاکنون 20درصد بوده است که چندان رقم بالایی به حساب نمی‌آید. همچنین آمار و ارقام نشان می‌دهد در انتخابات شورای شهرهای کردستان نیز که در سال‌جاری برگزار شد، 7زن منتخب مردم این استان برای تصدی کرسی‌های شورای شهر بوده‌اند. کردستان درحال‌حاضر4مدیرکل، 3 بخشدار، 3معاون فرماندار و 7مدیر پایه و میانی زن دارد. همچنین در اداره های استان 165مدیر زن درحال فعالیت هستند.
البرز
البرز را می‌توان ازجمله استان‌های پیشگام در مدیریت بانوان به‌شمار آورد، چراکه در 3 سال اخیر جایگاه مدیریتی بانوان در استان بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند که این روند گاهی متوقف می‌شود. براساس چشم‌انداز برنامه ششم توسعه سهم 30درصدی بانوان از مناصب مدیریتی باید تاکنون محقق می‌شد که البته تا این لحظه، بیش از نیمی از این مسیر در البرز طی شده‌است، به‌طوری‌که شاهد هستیم بانوان در پست‌های مختلف در استانداری و فرمانداری‌ها درحال فعالیت هستند. رئیس سازمان برنامه و بودجه استان، مدیرکل اداره ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین رئیس سازمان استاندارد، ازجمله مدیران رده بالای استان هستند. همچنین گفتنی است که بیش از 250 مدیر پایه زن در البرز مشغول به کارند و فرمانداران شهرستان‌های ساوجبلاغ، فردیس و نظرآباد از معاونان زن بهره گرفته‌اند. درحال حاضر 11 دهیار زن دراین استان مشغول فعالیتند و 7 زن نیز به شورای شهر راه یافته‌اند.
آذربایجان‌شرقی
در سال‌های اخیر میزان حضور زنان در مدیریت‌های دولتی و شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین شهرداری های آذربایجان‌شرقی روند رو به‌رشدی نداشته است و از حدود 2 هزار روستای دارای دهیاری دراین استان، تنها 58 روستا دارای دهیار زن بوده‌اند. در دوره پنجم شوراهای روستایی استان نیز زنان عضو شورا 70 نفر بودند که با وجود عدم تأیید نهایی انتخابات شورای ششم در همه روستاها وشهرها، آمار موجود نشان از کم‌رنگ‌تر شدن تعداد زنان در شوراها دارد. در سال‌های اخیر تنها 2 زن توانسته‌اند به‌عنوان معاون فرماندار و بخشدار دراین استان انتخاب شوند و یک زن نیز موفق شدند عنوان شهردار دو شهر سهند و بستان آباد را ازآن خود کنند. آنچه از آمارها برمی‌آید گویای این نکته است که روند انتصاب زنان در پست‌های مدیریتی دراستان آذربایجان‌شرقی وضعیت مناسبی ندارد.
خراسان شمالی
استان خراسان شمالی رتبه سیزدهم مشارکت زنان در پست‌های مدیریتی را دارد و در شوراهای شهر و روستا که به‌تازگی انتخاب شدند نیز زنان این استان مشارکت خوبی داشتند. به گفته ملیحه یغمایی، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی، 12 نفر از بانوان در شورای اسلامی شهرها و 72 نفر در شوراهای روستاهای استان رأی آورده و پذیرفته شده‌اند که طبق آمار از بین بانوان 2 نفر در شهر بجنورد و 14 نفر در روستاهای این شهر، یک نفر در شهر چناران، یک نفر در گرمه و 2 نفر در روستاهای این شهرستان، 2 نفر در جاجرم و 7 نفر در روستاهای شهرستان، یک نفر در مانه و سملقان و 11 نفر در روستاهای این شهرستان، 4 نفر در روستاهای راز و جرگلان، یک نفر در اسفراین و 19 نفر در روستاهای اسفراین، 2 نفر در فاروج و 5 نفر در روستاهای این شهر، یک نفر در تیتکانلو و یک نفر در شیروان و 10 نفر در روستاهای این شهرستان رأی آورده و به شورای شهر و روستا وارد شده‌اند. دراین استان همچنین 89 دهیار زن و یک بخشدار و 3 معاون فرماندار خانم فعالیت می‌کنند و درکل 12 درصد پست‌های مدیریتی در دست بانوان است.
منبع: همشری آنلاین